Rozwój podstacji cyfrowych tworzących sieci elektroenergetyczne jest jednym z kluczowych elementów transformacji europejskiej energetyki. Dynamiczny wzrost udziału rozproszonych odnawialnych źródeł energii w ogólnym bilansie energetycznym Europy wymusza znaczące zmiany zapewniające stabilności całego systemu energetycznego.
Celem projektu współtworzonego przez naukowców z Łukasiewicz – ITR jest opracowanie infrastruktury metrologicznej do śledzenia pomiarów i kalibracji cyfrowego oprzyrządowania podstacji (tj. sprzętu obsługującego SV (Sampled Values), takiego jak SAMU (Stand Alone Merging Unit), przekładniki cyfrowe i mostki pomiarowe do badania przekładników).
Naukowcy w ramach projektu finansowanego z Horyzontu Europa, dostarczą firmom energetycznym rozwiązania do kalibracji i synchronizacji nowych typów cyfrowego oprzyrządowania podstacji elektroenergetycznych. Opracowane rozwiązania mają wypełnić także lukę na poziomie metrologicznym, pozwalając testować i walidować działanie inteligentnych urządzeń elektronicznych.
Aby zrozumieć jak ważna dla europejskiej energetyki jest cyfryzacja stacji, warto sięgnąć do artykułu Lidii Kędzierskiej z firmy Siemens, która wyjaśniła jakie są obecnie najważniejsze potrzeby tej branży
Stacje elektroenergetyczne są sercem systemu sieci przesyłowych. Nowoczesne, cyfrowe urządzenia monitorują i zbierają cenne dane dotyczące całej sieci energetycznej. Stacje są integralną częścią sieci elektrycznych. Łączą sieci o różnych poziomach napięcia. Mają zadanie związane z przetwarzaniem i rozdziałem napięcia oraz dostosowaniem jego parametrów do potrzeb konkretnej linii zasilającej. Spełniają funkcję kontrolną i koordynującą. Mają ogromne znaczenie dla stabilności całego systemu elektroenergetycznego i dostaw energii na danym obszarze. Z tego względu stanowią „serce” infrastruktury sieciowej.
Okazuje się, że cyfrowa stacja elektroenergetyczna z punktu widzenia operatora sieci może być bardziej ekonomiczna w budowie i użytkowaniu, dotyczy to zarówno samego procesu projektowania, kosztów instalacji i konfiguracji systemów, jak i późniejszej możliwości zapewnienia zdalnej obsługi urządzeń. Ponadto zwiększa się dostępność, bezpieczeństwo i pewność dostaw energii.
Projekt cyfryzacji stacji elektroenergetycznych realizowany jest przez konsorcjum składające się z 13 jednostek badawczych z 10 krajów Europy. Oprócz naszego Instytutu, polskim partnerem jest Główny Urząd Miar, z którym w sierpniu tego roku Łukasiewicz podpisał porozumienie o współpracy badawczo-rozwojowej. Projektowi przewodzi fińska sieć badawcza VTT, z którą niedawno Sieć Badawcza Łukasiewicz podpisała umowę o współpracy.
Współpraca Łukasiewicza z VTT trwa już od pewnego czasu. Jej efektem jest pierwsza kompleksowa i przekrojowa propozycją strategii transferu wiedzy wśród europejskich organizacji badawczo-technologicznych, która została przygotowana dla Sieci Badawczej Łukasiewicz. Oprócz komercjalizacji badań, takich jak licencjonowanie technologii, zwraca ona uwagę na mniej widoczne, ale równie ważne formy transferu wiedzy, które mają miejsce we wspólnych projektach badawczych realizowanych w ramach partnerstw międzynarodowych, networkingu i innych nieformalnych kanałów.
dr inż. Aleksander Lisowiec
Lider Grupy Badawczej Internet Rzeczy i Smart Grids/Lider obszaru
Łukasiewicz – ITR
mgr inż. Jerzy Chudorliński
Główny Specjalista
Grupa Badawcza Internet Rzeczy i Smart Grids
Łukasiewicz – ITR
